TOPLUMSAL STATÜ
Bir bireyin toplum içerisindeki yeri ve konumuna toplumsal
statü denir.
Her statünün belli dayanakları vardır. Bunlar cinsiyet, iş,
eğitim düzeyi, servet, soy, yaş, medeni hal, dinsel inanış, aile gibi.
Statüler kendi aralarında ikiye ayrılırlar
1.
Verilmiş Statü : Kişinin hiçbir çaba ve emek
sarf etmeden doğuştan sahip olduğu statülerdir.
Örneğin cinsiyet.
2.
Kazanılmış Statü : Kişinin kendi emek ve çabası
sonucu elde ettiği statüdür.
Örneğin : Bir kişinin mesleği.
STATÜNÜN ÖZELLİKLERİ
a.
Her insan aynı anda birden fazla statüye
sahiptir. Bu kavrama da statü dizisi denir.
b.
Sahip olunan statü zamanla artar.
c.
Her statü belli kurallara bağlıdır.
d.
Her statünün bir karşılığı bulunur. Örneğin
öğretmen-öğrenci, karı-koca, zengin-fakir gibi.
e.
Statüler birbiriyle ilişkilidir ve tek başlarına
bir anlam ifade etmezler.
f.
Statüler toplumdan topluma ve aynı toplumda
zamanla değişiklik gösterebilir.
Baskın (Master) Statü : Bireyin sahip olduğu belli bir
statünün diğer statülerini de etkilemesidir.
Örneğin : Bir kişinin soylu bir aileden gelmesi, okuduğu
okul kalitesini, yaşam standardını ve en azından hangi mesleği yapmayacağını
belirler.
Anahtar (Kilit) Statü : Bireyin sahip olduğu statülerden
toplumda en etkin olanıdır. Bu statülerin kullanılmasında bireyin fikri değil,
toplumun veya grubun bireyi nasıl tanıdığı önemlidir.
Örneğin : Ferhat göçer hem sanatçı hem de doktordur fakat
toplumda bilinen statüsü sanatçı oluşudur.
TOPLUMSAL ROL
Bireylerin sahip oldukları statülerine uygun davranmasıdır.
è
Statüler işgal edilir, roller ise oynanır.
TOPLUMSAL ROLÜN ÖZELLİKLERİ
a.
Toplumsal roller toplumun beklentilerine uygun
ise beğenilir, değilse kınanır.
b.
Her toplumsal rol, izin verilen ve yasaklanan
davranışları içerir.
c.
Roller, statünün dinamik yönüdür.
d.
Toplumsal roller, toplum tarafından belirlenir
ve kültürel sistemlerin nasıl eyleme geçirileceğini gösterir.
e.
Roller, bireyin tutum ve davranışları üzerinde
etkilidir.
f.
Anahtar statü gibi, anahtar rol de vardır.
Rol Çatışması : Kişinin farklı statülerinin gerektirdiği
rollerin, aynı anda gerçekleşemeyecek şekilde birbirine karşıt olmasıdır.
Rol Pekişmesi : Kişinin farklı statülerinin gerektirdiği
rollerin birbirini kolaylaştırmasıdır.
TOPLUMSAL PRESTİJ (SAYGINLIK)
Toplumsal prestij aslında iki anlama gelecek şekilde
kullanılır.
1. Bir toplumda statülere verilen değer anlamında. Örneğin
Türk toplumunda doktora verilen değer fazlayken, bir işçiye verilen değer
azdır.
Bu anlamda
kullanılan toplumsal prestij ise toplumdan topluma ve aynı toplumda zamanla
değişir.
2. Kişisel saygınlık anlamında kullanılır. Bireye başka
bireyler üzerinde üstünlük sağlar ve kişinin kendi emek ve çabası vardır.
Örneğin bulunduğu kentte aranılan bir diş doktoru olmak. Çok
diş doktoru vardır fakat aranılan kişi kendi mesleğinde daha başarılır.
adamın dibisniz gerçekten süper anlatmışsınız
YanıtlaSilEmeğinize sağlık çok güzel anlatmissiniz :)
YanıtlaSilteşekkürler
YanıtlaSilMerhaba Ben Bugün Polis akademisinde Mulakata girdim bu sorunun cevabı o anki heyecan ile aklıma gelmedi mantık yurutup toplumsal prestij toplum içindeki bireylerin dini dili ırkı kulturu bakımından on planda olmasına denir gibi bir cevap verdim birde nasıl gelişir dedi göç aldıkça şehirler göç eden insanlar ın kulturu yoresi ile birleşince daha da prestij artışı olacaktır dedim felsefe uzmanlarına sorum cevabım pek doğru değil ama bağdaşıyor gibi hissediyorum muşakatta önemli olan doğru cevap değil yorum katabilme fikir dile getirebilme gibi oz güven vs bakılıyor ben bu cevabı verdim ama sizce biraz alaksı varmı yoksa bana saçmaladı diyip elerlermi huzursuz oldum saygılar
Sil